Əminliklə demək olar ki, amerikalı müşavirlər 70-ci illərdə İranda istədikləri hər bir işi edirdilər. Qadınları zor gücünə həyat yoldaşlarından alırdılar. Hətta bir dəfə bir amerikalı gediş haqqına görə taksi sürücüsünü öldürüb.
İmperator Ordusunun Hərbi Hava Qüvvələrinin müavini general-leyenant Şapur Azərbərzin ABŞ müşavirlərinin İrandakı rəftarı barəsində deyib: “Amerikalılar gecə sərxoş halda qadınları ərlərinin əllərindən alırdılar, dava-dalaş düşürdü. Belə problemlər çox idi.
Bu amerikalılardan bir nəfərinə belə 2500 il tarixə malik bir ölkədə olduğu öyrədilməmişdi. Hətta həyat səviyyələrinin (iranlılardan) daha yüksək olması məqsədi ilə onlar (amerikalılar) üçün təşkilat yaradılmışdı. Onlara İranda ev tikilmişdi.”
Həmçinin İmperator Ordusunun Hərbi Dəniz Qüvvələrinin müavini “admiral Huşəng Aryanpur” bu barədə deyib: “Məsləhətçi gəlir və ayda 7-10 min dollar maaş alırdı. Əslində, bizdən vəhşilik hüququ alırdılar!” Təbii ki, Aryanpur bu məsləhətçiləri “ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrinin dərdə dəyməz bir qrup qalığı” kimi qeyd edib.
Virciniya ştatının Vilyamsberq Kollecinin belnəlxalq əlaqələr üzrə professoru Ceyms Bile “Qartal və Aslan: İran-ABŞ münasibətlərinin faciəsi” kitabında yazır: “1970-ci illərdə “Grumman”, “Bell Helicopters” və “DuPont” kimi Amerikanın özəl sənayelərində işləyən təxminən 10 min amerikalı ənənəvi gözəl İsfahan şəhərinin ətrafında məskunlaşmışdı.
Onların bu şəhərdə olduqları vaxt çoxsaylı xoşagəlməz və pis hadisələr baş verib. 1975-ci ilin Noyabr ayında bikini geyinən üç amerikalı qadın böyük məsciddə gəzib və hündür səslə deyib-gülərək xoş gün keçirmişdilər.
1970-ci illərin sonlarında inqilab ərəfəsində bir amerikalı gediş haqqı üstündə yaranan mübahisədə taksi sürücüsünün başına atəş açmışdı.” (Ceyms Bile, Qartal və Aslan, səh-380)
Şahın zamanında İranda heç kəsin sadə bir amerikalı məsləhətçi ilə qarşı-qarşı gəlməyə gücü yox idi. Amerikalılar özlərini iranlıların başçısı hesab edirdilər.
Polkovnik Firidun Şəms bu barədə deyib: “Mərkəzdə yüksək rütbəli amerikalı komandirlərdən dəfələrlə eşidirdim ki, iranlı personala deyirdi: “Amerikalı rəis, amerikalı patron… (bu o deməkdir ki) amerikalı dünyanın rəisidir, biz hamının rəisiyik. Biz, siz iranlılar üçün düşünürük, sizə elm, demokratiya veririk. Sizə və dünya xalqlarına azadlıq veririk.”
Hərbi Hava Qərargahının Baş Komandanı onların (amerikalıların) önündə dizə qədər əyilirdi və bütün iranlı personalların üzündə alçalma hiss olunurdu.” (Məcid Nəcəfpur, Hərbi Hava Qüvvələrinin İslam inqilabındakı rolunun şifahi tarixi, səh-80)
Amerikalı müşavirlər İranda o qədər yüksək nüfuza sahib idilər ki, tam həyasızcasına şahın özünü idarə etmək üçün İrana gəldiklərini deyirdilər.
Ordunun Hərbi Hava Qüvvələrinin təqaüdə çıxmış texniki zabiti “ikinci briqada generalı Əmir Abbas Əli Əmiriyan” amerikalı müşavirlər barəsində deyib: “Amerikalı müşavirlərdən biri mənim həmkarıma demişdi ki, biz bura şahı idarə etmək üçün gəlmişik. Həmkarım bu sözdən çox narahat olmuşdu və ağlayırdı.” (İkinci briqada generalı Əmir Abbas Əli Əmiriyanla müsahibə 2018-ci il)
