Ötən ilin May ayında Türkiyənin İsrail rejimi ilə ticarət əlaqələrini kəsdiyini açıqladığına baxmayaraq, Türkiyədə Fələstini dəstəkləyən hərəkatlardan biri Türkiyənin neft daşıyan gəmilərinin işğal olunmuş ərazilərə yan alması ilə bağlı sənədləri ifşa edib.
Türkiyə hökuməti 2024-cü ilin May ayında sionist rejimin Qəzzə zolağındakı cinayətləri səbəbi ilə bu rejimlə bütün iqtisadi mübadilələrini dayandıracağını açıqlamışdı. Türkiyənin sionist rejimin xarici ticarətində əhəmiyyətli rolu olduğundan onun bu qərarı icra olunsaydı, müsəlman ölkələrinin Fələstin xalqını dəstəkləməkdə və sionist rejimi ilə mübarizədə dönüş nöqtəsi ola bilərdi.
Bu qərarın Türkiyə hökuməti tərəfindən açıqlanması təkcə Türkiyə daxilində deyil, həm də dünya səviyyəsində, xüsusilə də ərəb ölkələri və Fələstin haqlarını müdafiə edən cəmiyyətlərdə geniş müsbət təsir bağışladı. Analitiklərin bir çoxu bu addımı Türkiyənin sionist rejimi qarşısında dayanması və Fələstini dəstəkləyən bir hökumət kimi öz mövqeyini tanıtdırması üçün göstərdiyi əzm nişanəsi kimi təqdim etdi. Lakin zaman ötdükcə Türkiyənin açıqladığı siyasətlə əməli rəftarı arasında açıq-aşkar ziddiyyətlərin olduğunu göstərən sənədlər və sübutlar dərc olundu.
Müstəqil qrumlar və Fələstini dəstəkləyən hərəkatlar tərəfindən dərc edilən çoxsaylı hesabatlar Türkiyənin elan edilən sanksiyalara nəyinki əməl etmədiyini, əksinə, sionist rejimi ilə ticarət əlaqələrini qeyri-rəsmi və gizli şəkildə davam etdirdiyini göstərir. Bu ziddiyyətlər təkcə Türkiyənin beynəlxalq etimadına təsir göstərməyib, həm də ölkə hökumətini daxildən və xaricdən olan ciddi tənqidlərlə üzləşdirib.
Xam neft yüklərinin Ceyhan dəniz limanından sionist rejiminə göndərildiyini və bu rejimin döyüş maşınında istifadə olunması üçün emal edildiyini göstərən hesabatların dərc olunması Türkiyənin mənəvi və humanitar öhdəliklərini aşkar şəkildə pozduğunu göstərir. Qeyd olunan bu məsələ təkcə Ankara tərəfindən açıqlanan rəsmi mövqelərlə ziddiyyət təşkil etmir, həm də bu sövdələşmələrin arxasındakı iqtisadi və siyasi maraqların olması haqqında fikirlər yaradıb.
Seaweb S&P dəniz izləmə sistemindən Kimolos gəmisi ilə bağlı qeydə alınmış məlumatlar. Bu gəminin Ceyhan dəniz limanında olmasını göstərən sıralar qırmızı rənglə göstərilib. Bu qeydlərin çoxu su qəbulunun artmasının (gəminin suya batma miqdarı) göstərir ki, bu da həmin gəmiyə xam neft yükləndiyini bildirir.
Bir ay ərzində 41 gəminin Türkiyədən işğal olunmuş ərazilərə yola salınması
Türkiyə və sionist rejimi arasında ticarət izləmə zəmnində mövcud olan məlumatlara əsasən, ötən bir il ərzində onlarla ticarət gəmisi Türkiyədən sionist rejiminə yola düşüb. Nümunə olaraq qeyd edək ki, türkiyəli jurnalist Metin Seyhan 2024-cü ilin Noyabr ayının əvvəlindən həmin ilin Dekabr ayının 7-nə qədər 41 gəminin Türkiyə dəniz limanlarından işğal olunmuş ərazilərə yola düşdüyü ilə bağlı hesabat dərc edib.
Başqa bir nümunədə “Stop Fuelling Genocide” (Soyqırımın yanacağını dayandır) hərəkatı Türkiyənin Oktyabr ayının sonlarında Adana vilayətindəki Ceyhan dəniz limanından sionist rejimin Aşkelon dəniz limanına xam neft göndərməklə öz ticari sanksiyalarını yenidən pozduğunu üzə çıxarıb.
Adı çəkilən hərəkatın hesabatının davamında son aylar ərzində Ceyhan dəniz limanı və Aşkelon dəniz limanındakı EAPC terminalı arasında 10 gəmi səfəri müəyyən edilib ki, bu səfərlərin də 8-i ticari sanksiyalar açıqlandıqdan sonra həyata keçirilib. Kimolos gəmisi Türkiyə və sionist rejimi arasında davamlı fəaliyyət göstərən gəmilərdən biri olub.
Bu gəmi Aralıq dənizinin şərqində yerləşdiyi yerin ötürücüsünü (AIS) söndürməklə marşurutunu gizlədirdi. Stop Fuelling Genocide hərəkatının araşdırmaçıları peyk görüntülərindən istifadə edərək bu gəminin Aşkelondakı EAPC terminalına 10 dəfə yan aldığını qeydə alıb.
Kimolos gəmisinin görünüşü, o cümlədən göyərtənin uzunluğu, eni, rəngi və onun Aşkelon dəniz limanına yan alan gəmi ilə uyğunluğu
Gəmi Aşkelon dəniz limanına yan aldıqdan və yükünü boşaltdıqdan sonra yenidən Ceyhan dəniz limanına qayıdıb. Onun 2023-cü ilin Dekabr ayında 2024-cü ilin Dekabr ayına qədərki 10 səfəri ilə bağlı peyk görüntüləri göstərir ki, adı çəkilən gəmi davamlı şəkildə sionist rejiminə xam neft ötürməkdə olub. Bu iş Türkiyənin sionist rejiminə qarşı ticari sanksiyası açıqlandıqdan sonra da davam edib.
Kimolos gəmisinin 2024-cü ilin Dekabr ayının 2-də işğal olunmuş ərazilərdəki Aşkelon dəniz limanında olmasına dair peyk görüntüləri
Həmçinin Seavigour gəmisi də xam neft yükünü Adanadakı Ceyhan dəniz limanından işğal altındakı torpaqlarda olan Aşkelon dəniz limanına aparıb.
Seavigour gəmisi Oktyabr ayının 30-da Ceyhan dəniz limanında nefti yüklədikdən sonra Şərqi Aralıq dənizinin ortasında yerləşdiyi yerin ötürücüsünü (AIS) söndürüb.
Peyk görüntülərindən istifadə edilərək gəminin yeri müəyyən edilib və onun işğal altındakı ərazilərində mövcud olan neft terminallarından birinə yan aldığı məlum olub.
Seavigour gəmisinin Noyabrın 5-də Aşkelon ətrafındakı EAPC sionist şirkətinin neft terminalı yaxınlığında olmasına dair peyk görüntüləri. Bu terminala nəql olunan neft işğal olunmuş ərazilərin hər yerinə və şirkətin obyektlərinə ötürülür.
Dəniz izləmə sistemindəki məlumatlara əsasən, Seavigour gəmisi Oktyabrın 28-də Ceyhan dəniz limanındakı Heydər Əliyev terminalına daxil olub və oradan çıxan zaman isə yükünün ağır olması qeydə alınıb. Bu da, Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru kəmərindən xam neft yüklədiyinin göstəricisidir.
Seavigour gəmisi Ceyhan dəniz limanına daxil olan zaman 9.4 metr suya batma miqdarına malik olub, amma limandan çıxanda onun suya batma miqdarı 15.9 metrə yüksəlib.
Dəniz izləmə sistemində qeydə alınan məlumatlara görə, Seavigour gəmisi üçün elan olunan məqsəd İtalyanın cənubunda yerləşən Riposto limanı olub. Lakin gəmi məqsədə doğru səfərini başladıqdan bir neçə saat sonra yerləşdiyi yerin ötürücüsünü (AIS) 7 gün müddətinə söndürüb.
MarineTraffic saytından götürülən bu şəkildə Seavigour gəmisinin AIS-nin işlədiyi son zaman və məkan göstərilib.
Əlamət qoyulan sırada göstərilib ki, Seavigour gəmisi Ceyhan limanında 24 saat dayanıb və bu müddət ərzində onun suya batma miqdarı 9.4 metrdən 15.9 metrə qalxıb. Bu da, gəminin yükləndiyini göstərir. Yuxarıdakı şəkilin mənbəsi Seaweb S&P saytıdır.
Seaweb S&P saytından götürülən şəkildə Seavigour gəmisinin İtalyanın Riposto limanına daxil olduğu zaman 9.5 metr suya batma miqdarına malik olduğu göstərilib.
Türkiyə neftinin Hayfa neft emalı zavodlarındakı emalı
Dəniz izləmə sistemindən əldə olunan məlumatlara əsasən, İtalyanın cənubunda yerləşən Riposto limanına çatdığı vaxt Seavigour gəmisinin suya batma miqdarı Ceyhan limanından hərəkət etdiyi vaxtla müqayisədə daha az olub. Bu isə, həmin gəminin bu iki liman arasında bir yerdə dayandığını və neft yükünü boşaltdığını göstərir.
Seavigour gəmisinin zahiri xüsusiyyətləri peyk görüntüləri ilə uyğunlaşdırıldıqdan sonra məlum olub ki, bu gəmi Noyabrın 5-də Aşkelon limanının EAPC terminalında dayanıb.
Sonda qeyd etmək lazımdır ki, Türkiyə vasitəsi ilə işğal olunmuş ərazilərə nəql edilən neft Hayfada yerləşən BAZAN şirkətinin neft emalı zavodlarında emal olunub və Delek şirkəti tərəfindən sionist rejimin ordusuna təhvil verilib.
Seavigour gəmisinin Noyabrın 5-də Aşkelon ətrafındakı EAPC sionist şirkətinin neft terminalı yaxınlığında olmasına dair peyk görüntüləri. Bu terminala nəql olunan neft işğal olunmuş ərazilərin hər yerinə və şirkətin obyektlərinə ötürülür.
Türkiyə Böyük Millət Məclisində qalmaqal
Türkiyə Böyük Millət Məclisinin deputatı Ömər Faruk Gergerlioğlu 2024-cü ilin Dekabr ayının 12-də parlament zalındakı çıxışında Türkiyə hökumətinin sionist rejimi qarşısındakı ziddiyyətli yanaşmasını tənqid edib. O, Türkiyə Böyük Millət Məclisindəkı çıxışı zamanı Türkiyə və sionist rejimi arasındakı ticarətin davam etməsi və xüsusən də Türkiyənin bu rejimin idxal neftinin tədarükündəki rolu ilə bağlı məlumatlar təqdim edib.
Ömər Faruk Gergerlioğlu sionist rejimi ilə ticarətin nəyə görə davam etməsi ilə bağlı sualına Türkiyə hökumətinin verdiyi cavabı, hansı ki, Türkiyə hökuməti orada sionist rejimi ilə ticarət əlaqəsinin kəsildiyini iddia etmişdi, yalan sayıb. O, həmçinin yanacaq daşıyan Seavigour və Nissos Delos gəmilərinin Türkiyədəki Ceyhan və işğal olunmuş ərazilərdəki Aşkelon dəniz limanları arasındakı hərəkətinə dair peyk görüntülərini və dəniz izləmə sistemindən götürülmüş məlumatları nümayiş etdirib.
O, sözlərinin davamında Türkiyə hökumətinin, ölkənin məhkəmə rəsmilərinin Türkiyədə Fələstini dəstəkləyənlər qarşısındakı qeyri-insani rəftarını tənqid edib və bu insanların necə saxlanılması və fiziki zorakılığa məruz qalmasının təfərrüatlarını təqdim edib.
